Sürdürülebilir fiyat ve finansal istikrara sahip ekonomiler, rasyonel zeminde kurala göre işleyen, öngörülebilir ekonomilerdir.

TCMB’nin gösterge faiz oranının %10 olduğu bir ekonomide, mevduat faizlerinin %8 - %10 ve ticari kredi faizlerinin de %10 - %12 civarında seyrediyorsa ve bu oranlar sürdürülebilirse bu ekonomi rasyonel zeminde yönetiliyordur.

Keza, ülke parasının dalgalanmaya bırakıldığı ve yıllık bazda kur artışlarının mesela %7 - %9 kadar olduğu ılımlı ekonomilerdir.

Enflasyonun tek hane olduğu ve daha fazla indirmek için çabaların yoğunlaştığı bir ekonomidir, vs. vs.

Sonuncusu Sayın Naci Ağbal döneminde olmak üzere Türkiye, daha önce yıllarca öngörülebilir bir ekonomi olarak varlığını sürdürdü.

Karşılaştırmalı bazı veriler:

Tablodaki “PUAN FARKI” sütunu, mevduat ve kredi piyasalarının kontrolden çıktığını net bir şekilde gösteriyor.

Üstelik bu tabloya yansımayan “ek” bazı bozulmalar var. Örnek: Kredilerden alına “fahiş komisyonlar” ve KKM esaslı mevduatlara ödenen kur farklarını da bu tabloya eklediğimizde “istikrarsızlaşmanın” boyutunu daha iyi anlarız.

Bir diğer bozulma verisi de, da son 45 günde TL’nin %35 civarında değer kaybetmesidir.

Sayın Şimşek’in “Türkiye’nin rasyonel zemine dönmekten başka bir şansı kalmamıştır” sözlerini bu tablo eşliğinde daha iyi anlıyoruz.

Bu tablo bize Ekonominin, apaçık bir şekilde, son yıllarda, bilerek ve isteyerek tahrip edildiğini gösteriyor.

Kırılgan ve ayakta durmakta zorlanan Türkiye Ekonomisi, adeta bir “fantastik fikirler laboratuvarı”na döndü. Bu fantastik ve uçuruma yuvarlayıcı irrasyonel ekonomi politikaları sürdürülürken, yapılan 2023 seçimleri ve bu seçimde vaat edilenler ekonominin üstüne bir musibet gibi çöktü.

Sorular: Yemeğe çıkarken bile, kendini, Külliye’yi bilgilendirmek zorunda hisseden ve Külliye’nin emir ve talimatları dışında tek bir adım atmayan Ak Parti’nin siyasi ve bürokratik kadroları ekonomideki bu yıkımı durdurup ülkeyi istikrara kavuşturabilir mi?

Mehmet Şimşek ve Hafize Gaye Erkan’ın çevresine, liyakatsiz fakat sadık “parti komiserleri” görevlendiren bir hükümete, bu dünyada güvenecek tek bir finansal analist, kurum veya yatırımcı olabilir mi?

Devam edelim.

Bugün faizler açıklanacak.

Muhtemelen bazı “şer odakları” “efendim Gaye Hanım’ın faizleri %20’nin üzerinde çıkaracağı söyleniyor, uyarmanızda fayda olabilir” diye acaba Sayın Cumhurbaşkanına mesaj götürenler olmuş mudur?

Türkiye düşmanı “şer odakları” Sayın Cumhurbaşkanının Sayın Şimşek’le arasını bozmak için acaba kaç senaryoları var?

Bozulan arabayı tamir edip teslim edecek bir tamir ve bakım ekibine, teşekkürü hak edecekler diye, düşmanlık göstermenin altında yatan mantığı anlamakta zorlanıyorum.

Neyse biz realiteye dönelim, bugün TCMB faizleri açıklayacak.

Eskilerin tabiriyle “vaki ve vacip” olan yani olan ve olması gereken arasında o kadar büyük bir fark oluştu ki, ne karar alınırsa alınsın aslında çok işe yaramayacak.

Fakat TCMB’nin “kararlılıkla yolumuza devam edeceğiz mesajı”nın oluşturacağı umuda, piyasalar şimdilik razı gibi duruyor.

Hatırlatmak istiyorum, faiz kararı kadar önemli iki konu daha el atılmayı bekliyor.

Birincisi TCMB’nin “derhal” ihracatçı dövizlerini alma işini bankalara devretmesidir. Çünkü bu döviz alımları ve zorunlu olarak da döviz satımları, TCMB’nin bir politika belirleme merkezi olma niteliğine zarar veriyor.

Merkez Bankaları diledikleri zaman bankaların elindeki dövizleri kendi rezervlerine dönüştürebilecek onlarca yeteneğe sahipler.

İkincisi de kredi pazarının kademeli olarak serbestleştirilmesidir. Mesela %13,6’la verilen kredilerin, faiz oranı, en az 10 puan artırılarak işe başlanabilir.

Bunları hızla yapmadan faizlerin etkililiği ve parasal aktarım mekanizmaları iyi çalışmaz.

Verilerin kötülüğü mü beni kötümser kılıyor yoksa kötümser olduğum için mi en olumsuz verileri arayıp buluyorum, bilmiyorum.

Yine de liyakatli ekiplerin emeklerinin boşa gitmeyeceğine ve sabrın esenlik getireceğine inanıyorum.