Prof. Dr. Erdal Arıkan, Shannon Enformasyon Kuramı’nda 60 yıldır açık olan bir problemi çözdüğü ‘kutupsal kodlar’ buluşuyla Çin’li Huawei ile ABD’li telefon şirketleri arasındaki yarışta Pekin’i bir adım öne geçirdi. Arıkan’ın çalışmalarını 5G için kullanan Huawei Yönetim Kurulu Başkan Vekili Guo Ping “Prof. Arıkan telekomünikasyon dünyası için bir kahraman” diyor.
Dünya telekomünikasyon sektörü, sadece insanların değil cihazların da birbiriyle haberleşmesine olanak sağlayacak 5G’ye geçmeye hazırlanırken, Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü öğretim üyelerinden Prof. Dr. Arıkan, “kutupsal kodlar” buluşu ile ABD merkezli uluslararası kuruluş olan Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Enstitüsü’nün (IEEE), en prestijli ödülü olan IEEE Richard W. Hamming Madalyası ile geçen yıl onurlandırılmıştı. Huawei Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Dönüşümlü Üst Yöneticisi (CEO) Guo Ping, Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erdal Arıkan’ın çalışmalarının 5G teknolojisinde çığır açacağını belirterek, “Arıkan, hem Türkiye hem de telekomünikasyon dünyası için bir kahraman.” dedi. Guo, Çin’in Shenzhen kentinde gerçekleştirilen Huawei’in 2019 yılı Küresel Analiz Zirvesi sonrası, Polonya, Avusturya ve Türkiye’den gazetecilerle bir araya geldi, soruları yanıtladı. Bilkent Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erdal Arıkan’a yayınladığı bir makale sayesinde ulaştıklarını ve daha sonra 5G teknolojilerini geliştirmek için çalışma yaptıklarını aktaran Guo, veri transferine yeni ve farklı bir yaklaşım getiren Arıkan’ın çalışmalarından övgüyle söz etti. Türkiye’nin, telekomünikasyon araştırmaları açısından büyük bir öneme sahip olduğunu ve 5G sistemlerinin kodlanmasına önderlik ettiğini aktaran Guo, Arıkan’ın hem Türkiye hem de telekomünikasyon dünyası için bir kahraman olduğunu söyledi. Arıkan’ın yaptığı çalışmaların 5G teknolojileri adına çığır açacağını ifade eden Guo, aynı zamanda bu çalışmanın 5G’nin standartlarını belirleyeceğini kaydetti.
ARIKAN'IN ÇALIŞMALARINI ÜRÜNLERİNE UYGULADI
Ürün ve çözümlerin daha rekabetçi hale getirilebilmesi için kapsamlı bir küresel iş birliğinin sürdürülmesi gerektiğine dikkati çeken Guo, “Bilkent Üniversitesi’nde Prof. Dr. Erdal Arıkan, 5G hakkında bir makale yazdı. Bu makalenin değerini anladık ve Arıkan ile çalışmaya başladık. Araştırmadaki sonuçları, iletişim teknolojisi özelindeki ürünlerimizde uyguladık.” ifadelerini kullandı. Guo Ping, bu tür ortaklıkların tüm taraflara yarar sağlayacağını aktardı. Türkiye’ye yönelik yatırımlarının araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) ağırlıklı olduğunu aktaran Guo Ping, İstanbul’da 450 kişinin çalıştığı bir Ar-Ge merkezlerinin bulunduğunu ve çalışanların çoğunun Türk mühendislerden oluştuğunu aktardı. Türkiye’de özellikle 5G, nesnelerin interneti, yapay zeka, bulut, akıllı ve güvenli şehir çözümlerine yönelik faaliyetler sunan şirket, 20 Türk üniversitesi ile internet ve veri analizi gibi alanlarda iş birlikleri yürütüyor. İstanbul’daki Huawei Ar-Ge Merkezi, şirketin Ar-Ge merkezleri arasında 170 milyon dolardan fazla yatırımla Çin’den sonra ikinci en büyük yazılım geliştirme merkezi haline geldi.
SIFIRA YAKIN HATA
Türk bilim insanı Arıkan’ın “kutupsal kodlar” adlı buluşu daha önce de kriptolojinin bilimsel çalışmalarında büyük etkisi olan Shannon Enformasyon Kuramı’nda 60 yıldır açık olan bir problemi çözdüğü için ilk günden başlayarak endüstri tarafından büyük ilgi gördü. Arıkan, 2009’da yayımlanan bir makalesi ile bu konuyu bilim dünyasına takdim etmiş ve bilim insanı Claude Shannon tarafından 1948’de ortaya atılan enformasyon kuramının en temel problemine kökten çözüm getirmişti. Kutupsal kodlar, “Shannon Kanal Kapasite Sınırı”na ulaştığı kanıtlanabilen ilk ve tek kod çözme yöntemi olarak kabul ediliyor. “Kutupsal kodlar”, bilginin kablolu ya da kablosuz bir iletişim kanalı üzerinden aktarılması sırasında, çevre gürültüsünün sinyal üzerine eklenmesi nedeniyle iletişimde oluşan hataları sıfıra indirerek haberleşmeyi sağlıyor. Veri transferinin, en güvenilir ve en az gecikmeyle transferini sağlayan Arıkan’ın buluşundaki algoritmaların, yakın gelecekte 5G standardına uygun her cep telefonunda yer alması öngörülüyor. Arıkan bu konuda çok sayıda patentin de sahibi.
